پایگاه خبری و اطلاع رسانی

فرزانه سینکایی ، کارشناس تغذیه دانشگاه علوم پزشکی البرز گفت: در سیب زمینی ترکیباتی وجود دارد، به نام >گلیکوآلکالوئید که بالقوه سمی> هستند که مصرف آن در مقدار کم مشکلی ایجاد نمی>کنند و حتی ممکن است خواص مفیدی مثل خواص>آنتی بیوتیکی و ضد التهابی>داشته>و در>کاهش قند و کلسترول کمک کننده باشند. >گلیکوآلکالوئید در> خیلی از مواد غذایی مثل سیب زمینی، بادمجان و گوجه فرنگی هم وجود دارد. اگر >گلیکوآلکالوئید بیشتر از مقدار کم استفاده شود، باعث ایجاد خواص سمی در بدن می>شود.>

وی افزود: ترکیبات> گلیکوآلکالوئید به نام سولانین و چاکونین در سیب زمینی به صورت طبیعی و بیشتر در قسمت>های سبزرنگ آن و یا در گلها، برگ>ها و جوانه>ها>وجود دارد و زمانی که سیب زمینی شروع به جوانه زدن می>کند، این محتوای گلیکوآلکالوئیدی در آن> افزایش پیدا می>کند. از این رو چنانچه>قسمت>های جوانه زده سیب زمینی>ها را مصرف کنیم، گلیکوآلکالوئید بیش از حد وارد بدن ما خواهد شد.

این کارشناس تغذیه در مرکز بهداشت غرب کرج بیان کرد: جوانه>های سیب>زمینی وقتی که رشد می>کند، مواد مغذی سیب>زمینی را استفاده می>کنند و باعث می>شوند در> سیب زمینی حالت چروکیده ایجاد شده، تازگی و تردی> خود را از دست بدهد. بنابراین>جوانه زدن، کبودی>روی سیب زمینی، سبز شدن و حتی طعم تلخی که سیب زمینی پیدا می>کند، علائمی است که نشان می>دهد محتوای گلیوآلکالوئیدی سیب زمینی به مقدار زیادی افزایش پیدا کرده است. این تغییر زمانی ایجاد می>شود که سیب زمینی زمان زیادی در معرض نور آفتاب قرار بگیرد و یا اینکه به مدت طولانی انبار شود.

وی ادامه داد:> باید هنگام مصرف، جوانه>های سیب>زمینی دور ریخته شده و پوست سبزرنگ آن> کاملا جدا شود. این اقدامات خطر سمی بودن سیب>زمینی سبز یا جوانه زده> را کاهش می>دهد، اما نمی>توان گفت که کاملا برطرف می>کند یا خیر. بنابراین بیشتر توصیه این است که سیب زمینی که جوانه زده را>ترجیحا استفاده نکنند. بر اساس مطالعاتی که انجام شده، در نتیجه پوست کندن و سرخ کردن سیب زمینی این ترکیبات می>تواند کاهش پیدا کند اما آب پز کردن تاثیراتی در کاهش محتوای گلیکوآلکالوئیدی آن ندارد.

وی ادامه داد: بهتر است سیب زمینی را به مقدار کم در حد نیاز به طوری که نیاز به انبارآن نباشد، تهیه> شده و در معرض تابش> نور خورشید قرار ندهند. اگر متوجه شدند که>بافت سیب زمینی>تغییر کرده و یا حالت کبود رنگ> و جوانه در آن ایجاد شده است، این> سیب زمینی>ها را از سیب زمینی>های دیگر جدا کنند و اطمینان حاصل کنند که مابقی سیب زمینی>ها کاملا سالم هستند.> سیب زمینی>ها را در یک مکان خشک، خنک و تاریک نگهداری کنند تا احتمال جوانه زدن آنها> کاهش پیدا کند.

وی افزود: گزارش>ها و مشاهداتی وجود دارد که نشان داده اگر سیب زمینی در کنار پیاز نگهداری شود، روند جوانه زدن سیب زمینی سریعتر اتفاق می>افتد. بنابراین بهتر است سیب زمینی و پیاز را> جدا از هم> نگهداری کنند.

این کارشناس تغذیه درباره علائم مصرف زیاد سیب زمینی سبزرنگ خاطرنشان کرد: علائمی که مصرف گلیکوآلکالوئید موجود در سیب زمینی ایجاد می>کند معمولا در عرض چند ساعت تا ۲۴ ساعت پس از مصرف سیب زمینی ایجاد می>شود. اگر فرد مقدارکمی سیب زمینی سبزرنگ حاوی این ترکیبات را مصرف کند، علائم زیادی ایجاد نمی>کند و ممکن است باعث تحریک> و تلخی در دهان شود. ولی اگر مقادیر زیادی از سیب> زمینی حاوی سولانین را مصرف کنند، می>تواند باعث تحریک معده، مشکلات گوارشی، حالت تهوع، استفراغ، دردهای شکمی،> در موارد شدیدتر گرگرفتگی، کاهش فشار خون، نبض سریع، تب> و حتی در مواردی منجر به مرگ شود.

وی ادامه داد: در علائم خفیف نیازی به مراجعه پزشک نیست ولی اگر علایم کنترل نشود و مشکلات گوارشی طولانی مدت ایجاد کند، ممکن است بدن دهیدراته شده و نیاز به مراقبت>های جدی پزشکی باشد.

سینکایی درباره مصرف سیب زمینی جوانه زده در مادران باردار بیان کرد:> مطالعاتی که انجام> شده، نشان داده مصرف زیاد سیب زمینی سبز و جوانه زده در مادران باردار، می تواند باعث نقص ژنتیکی در جنین شود. از این رو نباید توسط آنها> استفاده شود. در مورد کودکان هم> اگر کودکی به صورت اتفاقی قسمت>های سبزرنگ و جوانه زده را مصرف کرد، باید دهان کودک را با پارچه نرم و مرطوب پاک کنند و به کودک آب بدهند تا علایم دهانی برای کودک از بین برود.